Mâm quả là một trong những hình ảnh không thể thiếu trong mỗi dịp Tết đến xuân về. Cùng tìm hiểu những lưu ý khi trang trí mâm quả ngày Tết cùng Food City nhé!
I. Tìm hiểu về mâm quả ngày Tết
1. Nguồn gốc mâm quả ngày Tết
Mâm quả ngày Tết là một phong tục truyền thống từ xa xưa của người Việt. Nguồn gốc của nó xuất phát từ đạo Phật. Theo quan niệm nhà Phật, 5 màu tượng trưng cho "ngũ thiện căn" gồm: Tín căn (lòng tin), tấn căn (kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (trí tuệ sáng suốt).
Nguồn gốc của mâm quả ngày Tết còn xuất phát từ tín ngưỡng về sự tôn kính đối với tổ tiên và ý thức về sự gắn kết gia đình. Việc bày mâm quả vào dịp Tết cũng được xem là sự chuẩn bị trước một năm mới may mắn và thành công.
2. Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả không chỉ là sự kết hợp của các loại quả mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về sự may mắn, phú quý và hạnh phúc. Nó là biểu tượng của sự gắn kết gia đình, lòng biết ơn và thành kính đối với tổ tiên, cũng như hy vọng vào một năm mới tràn đầy niềm vui và thành công.
II. Một số lưu ý khi trang trí mâm quả ngày Tết
1. Cách chọn hoa quả để bày
Tùy vào từng vùng miền sẽ có nhiều sự lựa chọn khác nhau, tuy nhiên mâm quả sẽ phải đủ 5 loại trái cây với 5 màu sắc khác nhau để trưng. Việc chọn lựa các loại hoa quả để bày trên mâm quả cần phải chọn lọc kỹ càng, phải đảm bảo mâm quả được bày đẹp mắt, cân đối và phản ánh đúng tinh thần truyền thống của ngày Tết.
2. Những điều kiêng kỵ khi xếp mâm ngũ quả ngày Tết
Trong quá trình trang trí mâm quả, cần tránh những điều kiêng kỵ như việc xếp quả theo số lẻ, sử dụng quả có hình dáng không đẹp mắt, hoặc đặt mâm quả ở những vị trí không phù hợp trong nhà, cụ thể như:
- Không chọn những quả chín quá vì rất dễ hư hỏng, đây là một điềm không may trong năm mới.
- Cần chuẩn bị mâm ngũ quả đầy đủ trước đêm 30 Tết.
- Không sử dụng trái cây giả trong mâm ngũ quả.
- Sắp xếp các loại quả ở vị trí hợp lý: Quả to nặng để dưới cùng để nâng đỡ. Các màu sắc cần sắp xếp xen kẽ, hài hòa.
- Tránh trưng bày các loại quả có gai, quan niệm xưa nói rằng đây là loại quả báo hiệu sự chông gai trắc trở trong năm mới.
- Tùy vào từng vùng miền, nên lựa chọn các loại quả cho phù hợp với phong tục tập quán của các nơi.
III. Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết chuẩn từng miền
1. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Ở miền Bắc, một bữa mâm ngũ quả được xem là đẹp và đúng chuẩn khi nó bao gồm đủ các loại trái cây như chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, hồng, quất cảnh, ớt, dứa,... với sự kết hợp màu sắc rực rỡ nhưng vẫn phải tạo ra sự hài hòa, tuân thủ nguyên tắc của Ngũ Hành: Kim - màu trắng, Mộc - màu xanh lá, Thủy - màu đen, Hỏa - màu đỏ, Thổ - màu vàng
Ở miền Bắc, truyền thống khi bày mâm ngũ quả thường là đặt nải chuối xanh ở dưới cùng, làm nền để nâng đỡ các loại quả khác. Bưởi hoặc phật thủ thường được đặt ở trung tâm, kèm theo các loại quả khác như đào, hồng, quýt, táo được sắp xếp xung quanh. Ở những chỗ trống, có thể bày xen kẽ ớt hay quất để tăng thêm sự phong phú cho mâm ngũ quả.
2. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Vùng đất miền Trung thường phải đối mặt với thiên tai, bão lụt và hạn hán quanh năm, dẫn đến đất đai không được màu mỡ và ít cây trái. Do đó, mâm ngũ quả của người miền Trung thường rất đơn giản, không quá quan trọng về hình thức, miễn là lòng thành từ gia chủ.Chẳng hạn như: Thanh long, Chuối, Dưa hấu, Mãng cầu, Dứa, Sung, Cam, Quýt.
Khi trưng bày mâm quả, người miền Trung cũng không quá cầu kỳ trong việc sắp xếp, trang trí. Họ sẽ đặt những quả to nặng ở dưới, quả nhỏ xếp đan xen sao cho thuận mắt, bố cục hợp lý.
3. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Người miền Nam không quá quan trọng về màu sắc mà họ bày mâm ngũ quả theo mong muốn. “cầu sung vừa đủ xài” tương ứng với 5 loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Bên cạnh đó, người miền Nam thường kiêng cúng táo, lê, chuối, cam quýt… vì theo họ đây là những loại quả mang ý nghĩa không tốt cho công danh sự nghiệp.
Phong cách trang trí mâm ngũ quả phổ biến ở miền Nam thường bắt đầu bằng việc đặt đu đủ, dừa và xoài lên trên mâm vì chúng có hình dạng lớn và trọng lượng khá nặng, giúp làm chốt để đỡ các loại trái khác. Tiếp theo, các loại quả còn lại được bày đặt lần lượt để tạo điểm nhấn và sự đa dạng trên mâm.
Qua bài viết này,
Food City hi vọng đã đem đến cho bạn những kiến thức bổ ích khi trang trí mâm quả ngày Tết. Chúc bạn có một cái Tết an lành bên người thân và bạn bè nhé!